ژنراتور سنکرون (Synchronous Generator)
رتور در ژنراتور سنکرون
رتور ژنراتور سنکرون یک سیستم الکترومغناطیسی است. قطب های موجود در رتور این نوع از ژنراتور ها به دو شکل وجود دارد. قطب برجسته و قطب صاف یا استوانه ای. این نام گذاری از روی نسبت سطح قطب ها به خود رتور آمده است به طوری که در رتور قطب برجسته قطب ها با یک برآمدگی نسبت به رتور دیده می شوند و در رتور قطب صاف رتور و قطب در یک سطح قرار دارند. چون رتور ها در معرض میدان های مغناطیسی متفاوت هستند آن ها را از لایه های نازک می سازند تا تلفات جریان گردابی کاهش یابد.
رتور با قطب برجسته: در آن برجستگی های قطب مشهود است و قطب ها توسط سیم پیچی تحریک یا سیم پیچی میدان تحریک می شوند. واضح است که در این نوع ماشین ها شکاف هوایی غیر یکنواخت است. در زیر قطب ها شکاف هوایی کم و در میان قطب ها شکاف هوایی زیادی حاصل می شود. این نوع از رتور ها معمولا برای ژنراتور هایی با چهار قطب یا بیشتر کاربرد دارد.
از این رتور ها برای ژنراتور هایی که سرعت سنکرون آن ها کم است استفاده می شود.
رتور استوانه ای یا قطب صاف: در این نوع رتور ها شکاف هوایی درون ژنراتور یکنواخت است و رتور به صورت یک استوانه نسبتا کامل ساخته می شود. از این نوع رتور ها برای ژنراتورهایی با دو یا چهار قطب استفاده می شود.
از این رتور ها برای ژنراتور هایی که سرعت سنکرون آن ها زیاد است استفاده می شود مانند نیرو گاه های بخاری.
در مباحث قبل مختصری راجع به ساختمان ژنراتور سنکرون گفته شد. حال به بر رسی دقیق تر اجزا و فرآیند ها می پردازیم.
استاتور ژنراتور سنکرون سه فاز حاوی سیم پیچی سه فازی است که درون شیار های استاتور جاسازی شده و در طول محیط آن پخش و توزیع گردیده اند. استاتور ژنراتور سنکرون سه فاز شبیه ژنراتور القایی سه فاز است. استاتور در ژنراتور بار را تغذیه می کند و جریان آن همواره متناوب است.
شکل روبرو را در نظر بگیرید، فرض می کنیم اگر جریان DC از سیم پیچی تحریک (رتور) بگذرد شاری با توزیع سینوسی در شکاف هوایی ایجاد می کند. حال اگر رتور توسط محرک اولیه مثل موتور دیزل یا توربین یا موتور DC چرخانده شود، یک میدان گردان در شکاف هوایی حاصل می شود. به این میدان لفظ میدان تحریک نیز اطلاق می شود.
این میدان در سیم پیچ های سه فاز آرمیچر (aa' , bb', cc',o) ولتاژ القا می کند و این سه ولتاژ القایی در شکل نشان داده شده است. این ولتاژ ها از نةر دامنه یکسان، اما با هم 120 درجه اختلاف فاز الکتریکی دارند. به این ولتاژ ها نام های ولتاژ القا شده، ولتاژ تولید شده، ولتاژ داخلی، ولتاژ تحریک اطلاق می شود.
.
