جدول عکس العمل فیزیولوژی بدن در مقابل افزایش جریان

تذکر در سیم کشی برق

کی از اشکالات بسیار مرسوم برقکاران(حتی حرفه ای!) در سیم کشی برق ساختمانها ، سری کردن مدارهای روشنائی(با سیم نمره 1.5 ) و مدارهای مربوط به پریز (با سیم نمره 2.5 )است .
در اینصورت تعداد سیمهای عبوری از لوله هایی که این مدارها را تغذیه می کنند (با احتساب سیمهای فاز روشنائی و پریز ، برگشت روشنائی و نول روشنائی و پریز و احتمالاً ارت مدار پریز )بیشتر از 5 سیم خواهد بود!
چنانچه فرض را بر 5 سیم بگذاریم و با لحاظ کردن دو ضریب کاهش جریان مجاز هادیها بواسطه افزایش دما مثلاً تا 45 درجه سانتیگراد (ضریب 0.79)در تابستان و تعداد سیمهای مجاور (ضریب 0.65)، به ضریب کاهش جریان 0.5135 می رسیم.
حال با توجه به اینکه سیمهای مورد استفاده عموماً از نوع افشان 1.5 یا 2.5 میلیمتر مربع هستند(هرچند استفاده از این سیمها بجز در مواردی که مجموع زوایای مدار سیم کشی 360 درجه باشد بدون سر سیم مجاز نمی باشد!) و حداکثر جریان مجاز سیمهای افشان در دمای 30 درجه سانتیگراد و بصورت تکی با مقطع 1.5 میلی متر مربع 16 آمپر و سیمهای با مقطع 2.5 میلیمتر مربع 21 آمپر است ، با لحاظ ضریب کاهش جریان 0.5135 جریان مجاز هادی مدارهای روشنائی به 8.216 آمپر و جریان مجاز هادیهای مدارهای پریز به 10.78 آمپر کاهش می یابد .حال آنکه در ابتدای این مدارها معمولاً از فیوزهای 16 آمپر استفاده می شود.
این کار بسیار خطرناک بوده و به مرور زمان موجب فرسودگی عایق سیمهای داخل لوله و نهایتاً اتصالی و آتش سوزی در این نوع سیم کشی ها می شود.
لذا ضروری است ناظرین برق ساختمانها در مرحله لوله گذاری به مالک و برقکار ساختمان دستور اکید به جداسازی مدارهای روشنائی و پریز از هم (جهت کاهش تعداد سیمهای موجود در لوله ها)و همچنین جداسازی فیوز حفاظت ابتدای آنها دهند تا در آینده از نظر حقوقی مسئولیتی به واسطه حوادث احتمالی متوجه آنها نشود.
(البته لازم بذکراست ضرایب ارایه شده با توجه به هندبوک های مختلف متفاوت می باشد
(علی دلفان - مدرس دانشگاه و عضو کمیته تخصصی برق لرستان)

تفاوت موتورهای سنکرون و آسنکرون

در این مقاله سعی شده است که مختصری بر آشنایی موتورهای سنکرون و آسنکرون ارائه گردد. جهت شناخت و تفاوت موتورهای سنکرون و آسنکرون ابتدا لازم است تعریف سنکرون و آسنکرون را بدانیم.

بصورت کاملا ساده می توان گفت: آسنکرون مانند ماشینهای موجود در اتوبانها هستند که هیچ کدام نسبت به هم دارای سرعت مساوی و یکسان نیستند. اما سنکرون مانند وضعیتی است که یک ماشین خراب را با یک ماشین سالم یدک کرده باشند. در این حالت سرعت هر دو ماشین با هم برابر اما نسبت به هم دارای فاصله یکسان و ثابت هستند.

موتورهای آسنکرون که در صنعت آسانسور به موتورهای گیربکس دار معروف هستند، موتورهایی هستند که دارای سیم پیچی با تعداد زوج قطبهای معین در استاتور (پوسته موتور) می باشند. عموماً در صنعت آسانسور از موتورهای 4 قطب (2 زوج قطب) استفاده می شوند. روتور این گونه موتورها بصورت قفس سنجابی است.

در شکل کلی، این روتورها بصورت استوانه که بر روی محور یا شفت  موتور سوار شده است تشکیل می شود. استوانه روتور دارای شیارهایی طولی است که با فاصله و عمقی یکسان از هم قرار گرفته‌اند و با نوعی هادی که ممکن است آلومینیوم یا مس باشد پر می‌شوند. این شیارها در ابتدا و انتهای روتور به هم متصل هستند.

شکل کلی هادی‌ها و طرز قرار گرفتن آنها طرح قفس‌هایی که برای شکار سنجاب مورد استفاده قرار می‌گیرد را القا می‌کند و نام این نوع روتورها را هم بر همین اساس انتخاب کرده‌اند. برای کاهش جریان گردابی هسته این روتورها از آهن ورق ورق شده ساخته شده‌است.

اتصال سیم پیچهای استاتور به برق سه فاز تولید میدان مغناطیسی دوار در داخل موتور می کند. سرعت چرخش این میدان متناسب با فرکانس و تعداد قطبهای استاتور می باشد. این میدان دوار مغناطیسی در روتور با مشخصات گفته شده، ایجاد القای ولتاژ و جریان می نماید. ولتاژ و جریان القا شده در روتور نیز تولید میدان مغناطیسی می نماید. مخالفت و تداخل میدان تولیدی روتور و استاتور باعث چرخش روتور (که بخش گردان موتور می باشد) می شود.

تفاوت کنترل کننده توان UPFC با IPFC در خطوط انتقال

همان طور که از نام آنها پیداست،UPFC به معنای کنترل کننده یکپارچه توان و IPFC به معنای کنترل کننده میان خطی توان می باشند. در واقع کنترل کننده یکپارچه توان UPFC همانند IPFC است،با این تفاوت که UPFC در ابتدا و انتهای خطوط به عنوان کنترل کننده توان به کار می رود.اما IPFC در میان خطوط (در طول مسیر خط) جهت کنترل توان به کار می رود،یعنی IPFC در بین دو ترانسفورماتور تحریک خط و ترانسفورماتور افزاینده ولتاژ خط مورد استفاده قرار می گیرد.
در حالی که UPFC ممکن است در بین دو ترانسفورماتور تحریک خط و همچنین افزاینده ولتاژ خط قرار نگیرد و بیشتر در ابتدا و انتهای خطوط انتقال به کار می رود.
تفاوت مهمی که در UPFC و IPFC وجود دارد این است که UPFC به دلیل قدرتمندی در تغییر استراتژی خود(جبرانسازهای سری و موازی)،می تواند در جریان توان رآکتیو و همچنین در ولتاژ و جریان تغییر دهنده زاویه،توانایی کنترلی زیادی داشته باشد که به عنوان فاصله یاب خطا در خطوط انتقال کاربرد فراوانی دارد.اما IPFC به عنوان جابجاگر فاز عمل خواهد کرد،به گونه ای که می تواند ولتاژ سری را طوری تزریق کند که با حفظ اندازه ولتاژ ارسالی(ژنراتور)،زاویه آن را جابجا می کند.
در شکل شماتیکی زیر تفاوت UPFC و IPFC را مشاهده می کنید:

بررسی حالات اضطراری شبکه قدرت

بعد از وقوع هر حالت اضطراری در شیکه قدرت دو مقوله زیر بررسی می شود :

1- امنیت دینامیکی سیستم

2- امنیت استاتیکی سیستم

منظور از امنیت دینامیکی سیستم ، عدم خروج ژنراتور از حالت سنکرون و عدم خروج فرکانس شبکه از محدوده مجاز خود می باشد . پس از اطمینان از امنیت دینامیکی سیستم نوبت به بررسی امنیت استاتیکی سیستم می باشد . منظوز از امنیت استاتیکی سیستم بررسی ولتاژ بارها و جریان خطوط است که چه مقدار از محدوده مجاز خود خارج شده اند و سیستمی دارای امنیت استاتیکی بالاتر و بهتری است که کمترین تجاوز از محدوده مجاز خود را داشته باشد .

جریان نشتی و حفاظت در مقابل آن

حفاظت در مقابل جریان نشتی(Residual current) و حفاظت جان

با توجه به خسارت های زیادی که به علت برق گرفتگی و یا آتش سوزی ناشی از جریان نشتی، عارض انسان می گردد، استفاده از رله های نشتی یاب و یا محافظ جان اهمیت زیادی پیدا می کند. برای آشنایی شما دوستان عزیز، تصمیم گرفتم که مطالبی را در این مورد ارایه نمایم.

دلیل استفاده از قطعات حفاظت از جریان نشتی:

عبور جریان الکتریکی از وسایل برقی همواره با خطر همراه بوده است. لوازمی که دارای عایق‌بندی ضعیف و یا سیم‌کشی اشتباه هستند و یا استفاده غیر صحیح از آن‌ها می‌شود می‌توانند موجب خطرات عمده‌ای مانند آتش سوزی و برق گرفتگی شوند.

اتصال‌کوتاه و اضافه‌بار توسط قسمت حرارتی و مغناطیسی کلیدهای مینیاتوری محافظت می‌شوند ولی این قطعات نمی‌توانند مدارات را در مقابل جریان‌های نشتی که خسارت‌های شدیدی را ایجاد می‌کنند، حفاظت نمایند.

جریان نشتی:

جریان نشتی اغلب بر اثر از بین رفتن و فرسودگی عایق بین رساناهای برق‌دار ویا بین رسانای برق‌دار و زمین، ناشی می‌شود . این مساله باعث می‌شود که جریان الکتریکی از مسیر اصلی خود خارج شود که به دنبال بالا رفتن حرارت می‌تواند تولید آتش‌سوزی کند. همچنین سطوح مرطوب وآلوده، این خطر را تشدید می نمایند. به دنبال بوجود آمدن جریان نشتی، 1- خطر آتش سوزی و صدمه دیدن تجهیزات برقی و 2- خطر برق‌گرفتگی تشدید می‌شود.