شناخت و تعویض خازن راه انداز و دائم کار یک الکتروموتور القایی تکفاز

اگر با موتورهای تک فاز سر و کار دارید و این موتورها دارای خازن راه انداز و دائم کار هستند این مطلب برایتان مفید خواهد بود.

شناخت انواع خازن برای موتورهای تک فاز القایی:

در موتورهای تک فاز القایی ما دو سیم پیچ با نامهای کمکی و اصلی داریم.برای ایجاد گشتاور و راه اندازی موتور ما نیاز به یک اختلاف فاز جریانی بین سیم پیچ کمکی و اصلی داریم.این اختلاف فاز توسط یک خازن با نام خازن راه انداز ایجاد می شود.خازنهای راه انداز نسبت به ابعادشان دارای ظرفیت خازنی بیشتر و همچنین ولتاژ بزرگی هستند. این خازنها به صورت موقت در مدار قرار می گیرند به همین دلیل اگر در زمان  طولانی تحت جریان قرار داشته باشند آسیب خواهند دید.به همین خاطر از یک کلید گریز از مرکز ( اصطلاح تجربی ها کلاج است) استفاده می شود که پس از راه اندازی این خازن را از مدار خارج خواهد کرد.

 

خازنهای دائم کار موتوری

موارد استفاده

مهم ترین مورد استفاده این خازنها، راه اندازی موتورهای القایی تک فاز و موتورهای کوچک آسنکرون سه فاز با تغذیه تک فاز است. نصب خازن سری با سیم پیچ کمکی، باعث ایجاد اختلاف فاز و میدان گردان مغناطیسی مورد نیاز موتور شده و با ایجاد گشتاور لازم، موجبات چرخش موتور را فراهم می کند.

در موتورهای تک فاز مجهز به خازنهای دائم کار، خازن همواره به صورت سری با سیم پیچ کمکی در مدار باقی می ماند. برای جلوگیری از اضافه

بار روی سیم پیچ کمکی، ظرفیت خازن نباید زیاد باشد. در این گونه موتورها گشتاور راه اندازی معمولا 50 الی 70 درصد مقدار نامی است. راندمان موتور حدودا 90% موتور مشابه سه فاز بوده و ضریب قدرت نزدیک به 1 است و دیگر به خازن برای جبران سازی بار راکتیو موتور نیازی نیست. این گونه خازنها باید دارای توانایی تحمل اضافه بار، تلفات کم و پایداری حرارتی خوب باشند.

همچنین گاهی اوقات در عمل راه اندازی موتور آسنکرون (القایی) سه فاز با یک منبع تغذیه تک فاز ضرورت پیدا می کند.موتورهای آسنکرون (القایی) سه فاز کوچک (با توان کمتر از 2 اسب بخار) را میتوان با کمک یک خازن به شبکه تک فاز متصل نموده و با جابه جا کردن خازن روی فازهای موتور جهت چرخش را تغییر داد. قدرت بدست آمده در این حالت 70 الی 80 درصد قدرت نامی و گشتاور25 تا 30 درصد گشتاور نامی است.

انتخاب ظرفیت خازن بر مبنای موتور

• موتورهای تک فاز:

ظرفیت و ولتاژ خازن مورد نیاز در موتورهای تک فاز فقط به دور و گشتاور مطلوب بستگی ندارد، بلکه بیشتر از همه موارد به ساختمان موتور وابسته است. بنابراین روش خاصی جهت محاسبه دقیق خازن مورد نیاز وجود ندارد و می بایست به توصیه های سازندگان موتور عمل نمود.

با این حال جدول زیر(که با احتساب اکثریت موتورهای موجود تهیه شده) راهنمایی برای انتخاب حدود ظرفیت خازنی است:

(1)   توجه شود که ظرفیت های ذکر شده در جدول تقریبی بوده و مقدار دقیق باید توسط سازندگان موتور اعلام و تعیین گردد.

موتورهای سه فاز با تغذیه تک فاز

خازن مورد نیاز برای راه اندازی موتورهای آسنکرون (القایی) سه فاز با تغذیه تک فاز معمولا از روابط زیر محاسبه میشود.

• برای موتور 380 V و  50HZ و 22 میکروفاراد به ازاء هر کیلووات موتور
• برای موتورهای 220V و 5 50HZ  و 70 میکروفاراد به ازاء هر کیلووات موتور

فیدر سایزینگ

فیدر سایزینگ

فیدر های موتوری:

• موتورهای القایی تک فاز و سه فاز به جز موتورهای روتور سیم پیچی شده( موتورهای سنکرون و القایی به غیر از کلاسE )

1-      سایز هادی فیدر ، باید حداقل قابلیت تحمل 125 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

2-      سایز کلید حفاظتی(TMD ) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 250 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

3-      سایز کلید حفاظتی(M ) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 800 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

4-      سایز فیوز( تایپ تاخیری(Gg )) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 175 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

5-      سایز فیوز( تایپ غیر تاخیری) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 300 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

• موتورهای روتور سیم پیچی شده :

1-     سایز هادی فیدر ، باید حداقل قابلیت تحمل 125 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

2-     سایز کلید حفاظتی(TMD ) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 150 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

3-      سایز کلید حفاظتی(M ) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 800 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

4-      سایز فیوز( تایپ تاخیری(Gg )) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 150 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.

5-      سایز فیوز( تایپ غیر تاخیری) ، باید ماکزیمم قابلیت تحمل 150 درصد ماکزیمم جریان موتور را دارا باشد.